Turen kralja Petra II
31.03-31.03.2024.
Izložba “Turen kralja Petra II”je realizovana oko nove akvizicije – “turena” – jedne od retkih memorabilija poslednjeg jugoslovenskog kralja Petra II Karađorđevića.
Naziv predmeta turen (tureen) francuskog je porekla i u kulturi obedovanja označava tip posude u vidu činije sa poklopcem – supijeru. Etimološki se vezuje i za ime jednog od najvećih vojnih komandanata u istoriji Francuske 17. veka, maršala Turena.
U doba Luja XIV turen je predstavljao najraskošniju posudu od keramike ili od srebra iz koje se služilo prvo jelo na svečanom kraljevskom banketu. Tokom 18. i 19. veka taj tip luksuznih porcelanskih predmeta bio je uobičajen u dvorskoj kulturi darivanja.
„Turen“ je poklon radionice “Stanišić i sinovi” iz 1934. godine, jedne od najznačajnijih jugoslovenskih umetničkih radionica za foto-keramiku i umetničko staklo iz Sombora, koja je u svom radu bila blisko povezana sa dvorom Kraljevine Jugoslavije i kasnije sa Kabinetom predsednika Republike. Reč je o retko sačuvanom predmetu od porcelana sa državnim simbolom Kraljevine Jugoslavije koji govori o kulturi darivanja jugoslovenskog kralja dok je istovremeno i svedočanstvo o odnosu običnog čoveka i vladara.
Oslanjajući se na tradicionalnu dvorsku kulturu, ikonografija turena koji je poklonjen kralju Petru II Karađorđeviću ističe vođe i vladare dinastije Karađorđević kao utemeljivače srpske i jugoslovenske državnosti. U tom smislu, njihovi portreti, osim što upućuju na kontinuitet dinastije, mogli bi da ukažu i na vojni značaj mladog kralja i njegovih predaka. Posle Drugog svetskog rata predmet je bio u posedu kuće Savoja – italijanska kraljica Jelena Savojska (Elena di Savoia) bila je rođena tetka kralja Aleksandra I Karađorđevića, oca Petra II Karađorđevića.
Turen je danas deo zbirke Muzeja Jugoslavije i biće izložen javnosti do 31. marta.
Povodom 25 godina Muzeja Jugoslavije
Predistorija: Osnova za razumevanje Muzeja Jugoslavije
Na oblikovanje evropskog tipa muzeja uticale su brojne prakse i koncepti sakupljanja, čuvanja i upotrebe predmeta.
Muzejska laboratorija
Otvoreno istraživanje i preispitivanje jugoslovenskog nasleđa